BADEM NEDİR ?

BADEM NEDİR ?

Prunus cinsinin diğer üyelerinin örneğin erik ve kiraz aksine meyve tatlı, etli dış çevreye sahip değildir. Bunun yerine derimsi bir örtü ile kaplıdır ve bunun içinde, sert bir kabuk ile kaplı, yenilebilir çekirdek kısmı bulunur. Bu Kısım kuru yemiş olarak tüketilir Badem Prunus dulcis, gülgiller Rosaceae familyasının Prunoideae alt familyasından meyvesi yenebilen küçük bir ağaç türü. badem, bu ağacın meyvesidir. Şeftali ile birlikte Prunusun alt cinsi Amygdalusun içinde yer alır. Morfolojik özellikleri Ağaç güneybatı Asya'ya özgüdür. Kültüre alınmış formu İngiliz adalarına kadar kuzeyde yetiştirilebilir. Küçük bir ağaçtır, 4-9 m uzunluğuna ulaşır. Mızraksı yapraklar yaklaşık 6-12 cm uzunluğunda olup kenarı dişlidir. Çiçekler genelde beyaz veya açık pembe, 5 taç yapraklı ve 3-5 cm çapındadır. Yapraklardan önce erken ilkbaharda açar. Köken ve tarih bademin yabani formu Akdeniz bölgesinde Suriye, Lübnan, İsrail ve Ürdün'de yetişir. bademler tarımsal olarak ilk kez burada yetiştirilmiş olmalıdır. Yetiştirilme ve kültüre alınmasından önce, yabani bademler, yiyecek olarak toplanır ve büyük ihtimalle toksisitelerini kavurma benzeri yollarla arındırılırlardı. Kültürü alınmış bademler Yakın Doğuda Erken tunç Çağında ya da kısa bir süre daha öncesinde ortaya çıkmıştırlar. arkeolojik açıdan badem, Tutankhamonun kabrinde yaklaşık M.Ö 1325 bulunan meyvelerdendir. Ekolojik istekleri ve üretim Global badem üretimi yaklaşık 1,5 milyon tondur. Yunanistan, İran, İtalya, Fas, Portekiz, ispanya, Suriye, Türkiye ve ABD ana üreticilerindendir. Sıcak, ılık iklim ister, kurağa çok dayanır. nemli havadan, soğuk rüzgardan hoşlanmaz. ilkbaharda erken çiçek açtığı için, geç gelen kırağılarda çiçekleri donar, meyve yapamaz. Badem daha çok aşıyla yetiştirilir. Bazı çeşitleri tohumla da ürer. Fidanlar 3-4 yaşında meyveye yatar. 40-50 yıl ömrü vardır. Olgunlaşan meyvelerin dış kabuğu kurur ve açılır. Kendiliğinden yere düşenler toplanır. Badem çeşitleri diş bademi Yarı yumuşak kabukludur. Meyvesi iri kabuğu delikli, kalınca yumuşak ve sarıdır. Dişle kolay kırılır. içi yassı, geniş ve tatlıdır. Eylülde olgunlaşır. Taş bademi, Meyvesi orta iri, kabuğu sarı ve serttir. Zor kırılır. içi dolgun, tatlı ve dayanıklıdır. Ekimde olgunlaşır Nurlu bademi ilk olarak 80li yıllardan sonra badem üretimiyle Datça yarımadasının uç bölgelerinde bulunmuştur. Kabuğu sert, meyvesi bilinen örneklerden daha iri ve tatlıdır. Ağustosta diğer cinslerine göre 15 gün geç olgunlaşır. Gababağ Nurlu bademinden daha küçüktür ve görüntüsü şeftali çekirdeğini andırmaktadır. Ağustosta olgunlaşır Acıpayam Meyvesi daha küçük ve şeftali çekirdeği gibi acıdır. Genellikle badem yağı üretiminde kullanılır. Ağustosta olgunlaşır. Şeytan payamı Çok küçük olması ve meyvesi çıkarılırken kabuğunu kıran kişiyi çok uğraştırması sebebiyle bu ismi almıştır. fındık büyüklüğündedir ve tatlıdır. Ağustosta olgunlaşır. Kullanımı Çağlası, meyve içi çerez olarak yenir şekerlere, pastalara konur. Ayrıca ikisi arasında taze iç badem olarak ta tüketilmektedir. Yağı sanayide kullanılır. bademin, bileşiminde %54 yağ, %16,9 nişasta vardır. Madensel tuz ve vitamince zengindir Faydası böbrek, mesane ve üreme yolu iltihapları, akciğer hastalıkları ve zihin yorgunluğunun giderilmesinde etkilidir